2618. Czytam Normana Daviesa.

 

Czytam od dawna i przez cały czas, przerywki robiąc na poczytanie czegokolwiek innego, też interesującego, co i tak zniszczy, odbierze mi trochę czasu poświęconego na niepochłonięty do tej pory spis lektur Pana Normana. Pisząc po imieniu, jakbym się z Panem Deviesem naprawdę poznał i zaprzyjaźnił, odważam się na to bo znaczną część jego dzieł przeczytałem lub odsłuchałem - chociaż nie śmiem okazywać zaprzyjaźnienia z Panią Tokarczuk, której przeczytałem, odsłuchałem, obejrzałem (filmy, wywiady, wręczenie Nobla), oprócz "Czułego narratora".

Może dlatego taki oficjalny dystans do Pani Tokarczuk i zbliżenie familiarne do Pana Normana, że piszą o czymś innym? Pani Tokarczuk o uniwersaliach, a Pan Norman o realiach - chociaż jakby się uzupełniali.

Czytam, jak to mówią, aktualnie: "Davies. Sam o sobie" czyli autobiografię "polonofila" jak o sobie sam pisze parę razy i "słucham" - tak słucham, może nie jednocześnie i w tym samym momencie, ale jakby równolegle "Europy". Paralelność rozwijania się akcji jest widoczna i wsparta przez fragmenty jednej i drugiej książki. Tak jak Biblię uzupełnia historię Żydów w "Dawnych dziejach Izraela" Józefa Flawiusza, (wydane w Warszawie w 1993 r. w Oficynie Wydawniczej "Rytm", ale drukowanej i oprawionej w Olsztyńskich Zakładach Graficznych im Seweryna Pieniężnego). 

Odważniej więc Panu Normanowi mogą wytknąć lapsusy zawarte w jego Europie. Wiem, że Europa była pisana w języku angielskim i tłumaczona, tym bardziej wytknąć można tłumaczowi, że coś nie sprawdził, nie doczytał, źle przetłumaczył.

Nie jestem purystą językowym, ani znawcą, czy wyznawcą, prawosławia, ale nie można zapisać, powiedzieć, że IKONĘ się MALUJE! Ikonę się PISZE! Wyłącznie PISZE! Malować sobie można jajka na Wielkanoc - właśnie się zbliża nieuchronnie w pandemicznych szatach.

Podobnie mam za złe tłumaczowi, bo nie autorowi "Europy" nazwanie części ikonostasu Królewskimi Wrotami, kiedy w Polsce, zwłaszcza wśród przesiedleńców w "Akcji Wisła", owe Wrota mają nazwę "Carskich".  Tam w Rosji, rosyjskie prawosławie, tak nazywa element ikonostasu, wrota przez które Bóg przejdzie do swojego ludu.

Być może czepiam się. Być może to błahostki i przejęzyczenia tłumaczącego, ale to dzieło "Europa" jest ponadczasowe i czytane będzie, tak jak "Księgi Jakubowa" długo po tym jak ich autorzy przestaną już tworzyć.